Jan Dąb-Kocioł – polityk

Jan Dąb-Kocioł (wł. Kotlik)(1898-1976) – Minister Rolnictwa1

mierzwaJan Dąb-Kocioł ur. się 30 marca 1898 r. w Biskupicach Radłowskich, pow. Brzesko, woj. krakowskie. W miejscu urodzenia Jana Dąb-Kocioła, obecnie oznaczonego jako parcela nr 75 przy ul. Zagumnie jest zbudowany dom rodzinny Zbigniewa Marcinkowski. Jan Dąb Kocioł gdy skończył siedem lat, zaczął uczęszczać do 2-klasowej powszechnej szkoły, następnie rodzice zapisali go do 4-klasowej szkoły powszechnej w Radłowie. Kontynuował naukę w II gimnazjum w Tarnowie. W 1918 r. głosił się na ochotnika się do Wojska Polskiego i po krótkim przeszkoleniu udał się na front. W styczniu 1919 r. podczas walki został ranny i przebywał w szpitalu wojskowym we Lwowie. Latem 1919 r. został skierowany do Szkoły Podchorążych w Warszawie, uzyskując stopień podchorążego oraz przydział do śląskiego 167 pułku piechoty. Jako żołnierz otrzymał na własność 15 ha gospodarstwo na Kujawach, namówił rodziców na sprzedaż gospodarstwa w rodzinnych Biskupicach. Osiedlili się w Strzelnie. W 1923 r. został przyjęty na l rok studiów Wyższej Szkoły Handlowej w Warszawie. W 1920 r. uzyskał absolutorium w Szkole Głównej Handlowej. Przyjął propozycję nauczania w Szkole Handlowej w Polskiej Macierzy Szkolnej w Równem na Wołyniu, wykładał ekonomię polityczną. Zaś w 1932 r. został prezesem powiatowego zarządu Wołyńskiego Związku Spółdzielni Spożywców. W międzyczasie poznał pannę Wacławę Ślesińską, ślub odbył się w Inowrocławiu. Po przyjeździe do Warszawy zamieszkał wraz z żoną i synem Zbigniewem przy ul. Chełmżyńskiej. Działacz ruchu ludowego, współorganizator SL „Wola Ludu”. 1947-53 minister rolnictwa i reform rolnych., następnie do 1961 r. minister leśnictwa i przemysłu drzewnego. 1947-69 poseł na sejm. W latach powojennych wielokrotnie odwiedzał swoją rodzinną miejscowość. Autor wspomnień „Moje życie, praca, myśli”, gdzie dokładnie opisuje rodzinną miejscowość, zwyczaje wówczas panujące oraz liczne psoty młodzieży, czyli obraz Biskupic w latach 1898-1930. Książka dostępna w radłowskiej bibliotece. To dzięki niemu zelektryfikowano wieś Biskupice oraz przekazano pieniądze na pierwszą cegiełkę szkoły. Po wojnie, dzięki interwencji jako ministra rządu, parafia radłowska uzyskała w Poznaniu cztery dzwony2. Jan Dąb-Kocioł zmarł w 1978 r. w Warszawie

W poniższym, unikatowym dokumencie Jan Dąb-Kocioł, biskupianin, minister rolnictwa przekazuje na rzecz elektryfikacji Biskupic Radłowskich kwotę 3 milionów złotych. W tamtych niezwykle trudnych czasach, zrujnowanych przez zawieruchę wojenną, to rzecz była niezwykła, a przede wszystkim, mile zaskakująca pamięć o swojej rodzinnej wiosce.

kociol3

Reprod. Zb. Marcinkowski – Źródło: APKrO/B, Gmina Radłów z lat 1935-1954, sygn. Gm.R., 6 s. 439.

Jan Dąb-Kocioł podczas uroczystości otwarcia Oddziału Drożdżowni w Niedomickich Zakładach Celulozy w Niedomicach. Fot. przekazane przez p. Mieczysława Kusiaka zam. w Niedomicach. (prac. NZC, autor pamiętnika, wspomnień NZC).

kociol4

kociol5

kociol6

kociol7

kociol8

1 Biogram oprac. na podst. książki: Dąb-Kocioł J., Moje życie, praca, myśli, LSW, Warszawa, 1975.
2 B. Krasnowolski, Radłów: rozwój przestrzenny, budownictwo i sztuka, GBP, Radłów, 2006, s.14.